Jeden za wszystkich, wszyscy za jednego
9 maja 2008, 09:19Jeszcze niedawno sądzono, że każda komórka w organizmie jest zdolna do mierzenia określonych parametrów otoczenia i stosownej autonomicznej reakcji na ich zmianę. Miałaby to być cecha odziedziczona po jednokomórkowych mikroorganizmach, w których pojedyncza komórka jest jednocześnie całym organizmem, toteż "pracuje na własny rachunek" i chroni się przed niekorzystnymi zmianami środowiska we własnym zakresie. Okazuje się jednak, że u organizmów wyższych wykształcone są specjalne "centra decyzyjne", bez których odpowiednia reakcja na bodźce zewnętrzne jest znacznie utrudniona lub nawet niemożliwa.
![](/media/lib/190/n-clearwatercraters-e0f054e123530a36e922398775f0affa.jpg)
Dowód na podwójne uderzenie?
19 marca 2014, 12:58Podczas 45th Lunar and Planetery Science Conference w Teksasie przedstawiono najbardziej przekonujące dotychczas dowody na jednoczesne uderzenie w Ziemię dwóch asteroid, z których jedna była satelitą drugiej.
![](/media/lib/514/n-wysilekum-6ab2bd0c48881823241c32eca1d7c315.jpg)
Co powoduje, że po wysiłku umysłowym czujemy się wyczerpani?
12 sierpnia 2022, 09:13Długotrwały intensywny wysiłek umysłowy prowadzi do uczucia wyczerpania. A gdy jesteśmy wyczerpani pojawia się tendencja do pójścia na łatwiznę i przestawienia się na mniej wymagające działania. Niektóre teorie mówią, że wyczerpanie jest iluzją podsuwaną przez mózg, byśmy przerwali to, co robimy i skupili się na działaniach przynoszących szybsze efekty. Okazuje się jednak, że wyczerpanie jest rzeczywiste, a wiąże się z potencjalnie szkodliwą akumulacją w mózgu ważnego neuroprzekaźnika.
![](/media/lib/28/lody-2501aff369c95a1c7342e15a5f3cc2fd.jpg)
Bąbelki nie do zdarcia
30 maja 2008, 10:20Mikser kuchenny tak nam już spowszedniał, że nie kojarzy się z żadnymi szczególnymi dokonaniami. To jednak za jego pomocą grupa amerykańskich studentów uzyskała miniaturowe bąbelki, które utrzymują się przez rok. Dzięki nim będzie można m.in. poprawić konsystencję lodów (Science).
![](/media/lib/193/n-czaszki-49f7eeff77b03ba733c72af18b1ffbb3.jpg)
Czaszkowe wyjście z impasu
14 kwietnia 2014, 13:13Naukowcy uważają, że pandy wielka (Ailuropoda melanoleuca) i mała (Ailurus fulgens) mogą żyć w tym samym miejscu i bazować na tym samym pokarmie - tym samym gatunku bambusa - dzięki różnej budowie czaszki.
![](/media/lib/523/n-slownik-966c606e7069d8b4dabcbaf5dbd65adb.jpg)
Czy kobiety rzeczywiście sprawniej od mężczyzn posługują się językiem?
14 października 2022, 16:00Profesor Marco Hirnstein z Uniwersytetu w Bergen w Norwegii bada, jak czynniki biologiczne, psychologiczne i społeczne wpływają na różnice pomiędzy płciami w zdolnościach poznawczych i jakie mechanizmy neurologiczne leżą u podłoża tych różnic. W przypadku większości zdolności umysłowych różnic takich nie ma lub są pomijalnie małe. Istnieją jednak zadania, w których przeciętnie wyraźnie lepsze są kobiety, a w innych średnio wyraźnie lepsi są mężczyźni, mówi uczony.
![](/media/lib/30/inicjal-8353f666c7ec84b9091106372a257680.jpg)
Zatruci mnisi
30 czerwca 2008, 09:48Kaare Lund Rasmussen, chemik z Uniwersytetu Południowej Danii, uważa, że mnisi przepisujący w skryptorium inkunabuły umierali z powodu zatrucia rtęcią. Pierwiastek ten wykorzystywano do produkcji czerwonego atramentu (Journal of Archaeological Science).
![](/media/lib/160/n-plyta-2282ce594c0578c1dfde21271415e9b4.jpg)
Biblioteka Kongresu bada... płyty CD
15 maja 2014, 09:11Fenella France odpowiedzialna w Bibliotece Kongresu USA za dział testowania i badań nad zachowaniem zbiorów prowadzi wraz z zespołem badania, których celem jest określenie, w jaki sposób niszczeją płyty CD. Dzięki nim przedstawiciele Biblioteki chcą zdobyć wiedzę potrzebną do ochrony płyt znajdujących się w kolekcji.
![](/media/lib/534/n-slonie-f464e0ba17cc832090d3e0118b68c835.jpg)
Wiele gatunków ssaków zepchnęliśmy na margines, na którym mogą nie przetrwać
11 stycznia 2023, 06:39Zepchnęliśmy setki gatunków ssaków na obszary, na których grozi im wyginięcie, informują naukowcy z University of Manchester. Zespół prowadzony przez doktora Jake'a A. Britnella i profesor Susanne Shultz przeprowadził badania, z których dowiadujemy się, że wiele z 627 gatunków ssaków o udokumentowanych zasięgach historycznych, żyje obecnie na marginesach swoich dawnych terytoriów, a 66 do 75 procent z nich zepchnęliśmy na tereny, gdzie ekstrema temperaturowe lub opadowe powodują, że gatunki te mogą nie przetrwać.
Pierwszy silnik na słońce
24 lipca 2008, 11:20Profesor Tomiki Ikeda i jego zespół z politechniki w Tokio stworzyli pierwszy prosty silnik napędzany bezpośrednio energią słoneczną. W przeciwieństwie do dotychczas produkowanych silników tego typu, nie mamy tutaj do czynienia z zamianą energii słonecznej na elektryczną, a następnie na mechaniczną. Silnik Ikedy zamienia bezpośrednio energię słońca w energię mechaniczną.